Er zijn mensen die van mening zijn dat de dodenherdenking ‘gekaapt’ wordt door de Joodse organisaties die zich er hard voor maken dat deze dag primair in het teken van de Holocaust staat. Alle andere slachtoffers van geweld worden kort aangehaald en verder gaat het uitsluitend over de 6 miljoen doden van de Holocaust. Die Joodse organisaties worden daarbij ook nog gesteund door Israel, dat met de ene hand geld geeft aan de herdenking van zijn doden en met de andere hand op hetzelfde moment nieuwe slachtoffers maakt onder de Palestijnen. Hoe treurig is deze verdachtmaking van de dodenherdenking.
Iedere dag worden de slachtoffers van oorlogsgeweld herdacht in de media. Nog nooit zijn wij zo bewust geweest van al het geweld in onze wereld, nog nooit hebben wij er zoveel aandacht aan besteed en nog nooit zijn we zo betrokken geweest als nu. Dat we op 4 mei stilstaan bij alle slachtoffers van oorlogsgeweld is voor mij logisch en vanzelf-sprekend. Ieder slachtoffer dat valt is er een teveel en dat is ook de essentie van de dodenherdenking.
Dat wij op deze dag met name de laatste extreme genocide in eigen land herdenken doet recht aan die essentie. Want juist de Holocaust laat zien en voelen dat wij dus ook in staat waren tot zulke gruwelijkheden, die zich vandaag de dag vooral in andere landen afspelen. Nederland heeft nog maar ruim 60 jaar geleden actief meegedaan aan het systematisch uitroeien van een volk, simpelweg vanwege hun afkomst, maar ook van andere minderheden zoals homoseksuelen, zigeuners en gehandicapten. Met andere woorden, de herdenking aan de Holocaust maakt dat het geen ver van ons bed show meer is, het komt dichtbij. We kunnen het koppelen aan onze eigen wereld, onze eigen realiteit. En wat maakt nou meer indruk dan dat? Een indruk die hard nodig is om herhaling, discriminatie en uitsluiting van welke bevolkingsgroep dan ook te voorkomen.
De geschetste relatie van de dodenherdenking met het gewelddadige karakter van Israel vandaag de dag kenmerkt zich door een subjectieve en vooral selectieve beschrijving van de werkelijkheid in het Midden-Oosten conflict die telkens weer opnieuw grote ergernis oproept. Deze subjectiviteit en selectiviteit treft men zowel aan bij bewegingen die pro-Israel zijn als pro-Palestijnen.
Waarom kan men niet gewoon naar álle feiten kijken in plaats van een gekleurd beeld van de werkelijkheid te schetsen om de eigen mening kracht bij te zetten? Neem Hebron, een stad met 120.000 Palestijnse inwoners op de Westelijke Jordaanoever, waar zo’n 450 Joodse kolonisten midden in het centrum zijn gaan wonen en beschermd worden door 1.200 militairen. Het is absoluut verkeerd dat die kolonisten de boel terroriseren én het is absoluut verkeerd dat in 1929 de er reeds duizenden jaren wonende Joodse gemeenschap tijdens het bloedbad van Hebron is vermoord of verdreven. Het is absoluut verkeerd dat de Palestijnen geen eigen staat hebben met echte rechten en kansen én het is absoluut verkeerd dat een groot deel van hen de Joodse staat nooit heeft erkend of wil erkennen. Het is absoluut verkeerd dat er een muur gebouwd is, deels op Palestijns grondgebied, zodat de Palestijnen aan een zijde zijn ingesloten én het is absoluut verkeerd dat er zoveel aanslagen worden gepleegd op Israëlisch grondgebied dat de Israëli een muur bouwen als enig redmiddel.
Hoe moeilijk is het voor mensen om te zien dat aan beide kanten absoluut verkeerde dingen gebeuren, dat we er niets mee opschieten om voor de ene kant te kiezen en tegen de andere, dat we op deze manier alleen maar zorgen voor verdeling en verwijdering met eindstation haat… en we hebben gisteren allemaal herdacht waar dat toe kan leiden.
